Chào mừng bạn đến với dinhbaochau.com, nơi chúng ta cùng nhau khám phá những chân lý sâu sắc về tâm linh và đời sống. Trong chuyên mục “Những lời dạy cổ xưa”, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về khái niệm “Tự Tôn” qua những lời giảng của Osho, một bậc thầy tâm linh nổi tiếng. Bài viết này không chỉ trích dẫn và phân tích những lời dạy của Osho mà còn mở rộng, làm sâu sắc hơn để độc giả Việt Nam có thể hiểu rõ hơn về hành trình khám phá bản ngã và ý nghĩa thực sự của cuộc sống.
Mở đầu
“Tự Tôn” không đơn thuần là sự tự cao hay kiêu ngạo mà là sự trân trọng giá trị đích thực của bản thân, là nền tảng để xây dựng một cuộc sống ý nghĩa và hạnh phúc. Osho, trong những lời giảng của mình, đã không ngừng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhìn nhận lại chính mình, vượt qua những lớp vỏ bọc do xã hội tạo ra để khám phá bản ngã đích thực. Hành trình này không chỉ là một cuộc tìm kiếm về tâm linh mà còn là một cuộc cách mạng bên trong, giúp chúng ta sống trọn vẹn và ý nghĩa hơn.
Nội dung chính
Tự Tôn – Nền Tảng Của Sự Tồn Tại:
Osho mở đầu bằng một lời khẳng định mạnh mẽ: “Nếu tôn trọng cuộc sống của mình, bạn sẽ từ chối tất cả những vị cứu tinh.” Đây không phải là một lời kêu gọi chống lại tôn giáo mà là một lời nhắc nhở về trách nhiệm cá nhân, rằng mỗi người phải tự mình hoàn thành cuộc sống của mình. Tự tôn là thứ thuộc về mỗi người, không ai có quyền tước đoạt hay trao tặng. Nó là bản chất tự nhiên, là món quà mà sự sống ban tặng, không phải là thứ có được qua nỗ lực hay thành tích.
Nhìn Lại Để Thấu Hiểu:
Osho sử dụng từ “respect” (tôn trọng) với tiền tố “re” mang ý nghĩa nhìn lại. Trước khi hòa nhập vào xã hội, mỗi người đều đã từng biết rõ con người thật của mình. Tuổi thơ thường được coi là quãng đời đẹp nhất vì đó là thời điểm mà chúng ta còn giữ được bản chất chân thực. Để tìm lại lòng tự tôn, chúng ta cần nhìn lại và đi sâu vào sự tồn tại của mình, tìm lại khoảnh khắc đánh mất bản thân và hình thành một cái tôi giả mạo.
Bản Ngã Và Tính Cách:
Osho phân biệt rõ ràng giữa tính cách (personality) và tính cá nhân (individuality). Tính cách là lớp mặt nạ mà xã hội tạo ra, là thứ mà người khác gán cho chúng ta. Tính cá nhân là bản chất tự nhiên, là thứ được sinh ra cùng với chúng ta, không ai có thể mang nó cho hay cướp nó đi. Xã hội thường cố gắng đánh lừa chúng ta để tập trung vào tính cách, khiến chúng ta sợ mất nó. Khi ta đồng nhất mình với tính cách, ta sẽ luôn sợ hãi sự thay đổi.
Sống Thật Với Chính Mình:
Osho đưa ra một ví dụ về việc ông đi dép gỗ, một hành động bị nhiều người coi là kỳ lạ. Ông giải thích rằng đôi dép đó giúp ông duy trì ý thức, không chìm vào giấc ngủ, giống như tiếng chuông báo thức. Điều này cho thấy rằng, việc sống thật với chính mình đôi khi có thể khác biệt so với số đông, nhưng điều quan trọng là chúng ta phải hiểu rõ mục đích của mình và không để bị chi phối bởi những định kiến xã hội.
Ý Nghĩa Của Cuộc Sống:
Theo Osho, cuộc sống không có mục đích hay giá trị nào, nó chỉ đơn giản là một cách thức. Mọi thứ trong cuộc sống đều vô nghĩa, không hướng tới mục tiêu nào, không dẫn đến bất kỳ đâu, và không mang lại điều gì. Quan điểm này có thể gây sốc cho nhiều người, nhưng Osho muốn nhấn mạnh rằng, chính sự vô nghĩa này mới là bản chất thực sự của cuộc sống, không cần phải tìm kiếm ý nghĩa bên ngoài mà hãy chấp nhận và tận hưởng nó.
Bất Tuân Và Sự Thông Minh:
Osho cho rằng, sự bất tuân là một đặc điểm của tôn giáo, nhưng để có thể không phục tùng, chúng ta cần phải rất thông minh. Phục tùng là điều mà ai cũng có thể làm được, nhưng bất tuân đòi hỏi sự tự quyết định cuộc đời mình, tương lai mình, định mệnh của mình. Ông khuyên chúng ta không nên phục tùng bất cứ điều gì áp đặt lên chúng ta, mà hãy lắng nghe bản ngã bên trong của mình.
Ý Thức Và Sự Thức Tỉnh:
Osho cho rằng, con người gần như vô thức, chỉ có những khoảnh khắc mà chúng ta trở nên có ý thức. Ý thức là một lớp rất mỏng, bên dưới nó là tiềm thức, một miền nửa ý thức nửa vô thức. Để khám phá những tầng cao hơn của ý thức, chúng ta cần phải thức tỉnh, không chỉ về hành động mà còn về bản thể của mình.
Tôn Giáo Và Hành Động:
Osho không quan tâm đến hành động của con người mà quan tâm đến bản thể của họ. Ông cho rằng, tất cả các tôn giáo đều quan tâm đến hành động, gán mác hành vi đúng sai, tốt xấu, nhưng lại bỏ qua vấn đề thực sự là con người đang mơ ngủ. Khi con người ngủ, vấn đề không phải là họ nên làm gì hay không nên làm gì, mà là họ cần phải được đánh thức.
Ám Ảnh Và Sự Tập Trung:
Osho so sánh giữa khoa học và tôn giáo. Khoa học là một kiểu ám ảnh, tập trung vào một điểm duy nhất và từ chối tất cả những ngã rẽ khác. Tôn giáo thì ngược lại, nó ngày càng ít bị ám ảnh, càng trở nên sùng đạo. Tôn giáo hướng tới việc biết ngày càng ít hơn về nhiều điều hơn, kết luận cuối cùng là không biết gì về tất cả mọi sự.
Tư Duy Tích Cực Và Sự Thật:
Osho chỉ trích triết lý tư duy tích cực, cho rằng nó chỉ là một sự lừa dối. Ông không tin vào bất cứ điều gì, không mất niềm tin vào bất cứ điều gì. Ông khuyến khích chúng ta nhìn nhận mọi việc một cách tổng thể, là một người thực tế, và sẽ ngạc nhiên trước những gì mình ý thức được khi nhìn vào cả hai mặt của vấn đề.
Sự Khuất Phục Và Cái Tôi:
Osho không dạy về sự khuất phục, vì khuất phục chỉ là hình thức tinh vi nhất của cái tôi. Khiêm tốn, hiền lành cũng chỉ là cách cái tôi lộn ngược đầu. Ông dạy chúng ta trở thành những cá nhân sống chân thật, hòa nhập với lòng tự tôn cao cả. Tự tôn là tôn trọng chính bản thân, khác với cái tôi. Cái tôi là thứ bạn tích lũy, tự là món quà sự sống dành cho bạn.
Bản Thể Và Cái Tôi:
Osho cho rằng, khi thực sự hiểu bản thân, cái tôi sẽ tự nằm bẹp trên mặt đất mà không cần tốn sức để khuất phục. Cái tôi cần phải được nhìn thấy, phải được thấu suốt. Tự tôn nghĩa là nhìn lại, nhìn thật sâu vào bản thân mình. Quan điểm của Osho không có chỗ cho sự khuất phục, mà là dạy về sự chính trực, tính cá nhân, và lòng tự tôn.
Hành Trình Tìm Kiếm Bản Thân:
Theo Osho, hành trình tìm kiếm bản thân sẽ bắt gặp nhiều cái tôi mờ ảo, và tất cả đều là giả mạo. Điều quan trọng là tiếp tục loại bỏ chúng cho đến khi không thể tìm thấy bất kỳ cái tôi nào nữa. Đó là khoảnh khắc thức tỉnh, khoảnh khắc nhận thức. Khi đó, chúng ta sẽ thấy bản thân mình và không còn bận tâm đến sự khuất phục nữa.
Kết luận
Những lời dạy của Osho về tự tôn là một hành trình khám phá sâu sắc về bản ngã và ý nghĩa của cuộc sống. Ông không chỉ cung cấp một cái nhìn mới về những khái niệm quen thuộc mà còn khuyến khích chúng ta tự mình tìm kiếm chân lý, vượt qua những lớp vỏ bọc do xã hội tạo ra để khám phá bản thể đích thực. Thông qua việc hiểu rõ về tự tôn, chúng ta sẽ không còn sợ hãi khi phải đối diện với chính mình, không còn phải sống dưới cái bóng của người khác, mà thay vào đó, có thể sống một cuộc đời trọn vẹn và ý nghĩa hơn.
Tài liệu tham khảo:
- Sách nói “Tự Tôn” của Osho, được dịch bởi Minh Châu.
- Các bài giảng và tác phẩm khác của Osho về tâm linh và ý nghĩa cuộc sống.
- Các nguồn tài liệu về triết học Phật giáo và các tôn giáo khác.