Cuối thời Đông Hán, thiên hạ đại loạn, các thế lực nổi lên tranh giành quyền lực. Trong bối cảnh đó, Lưu Bị, một người tự xưng dòng dõi Hán thất, đã cố gắng khôi phục nhà Hán. Dù có nhiều tranh cãi về con người và sự nghiệp của ông, không ai có thể phủ nhận tài giao tiếp, khả năng lãnh đạo, đức trọng nghĩa và ý chí vươn lên từ nghịch cảnh của Lưu Bị. Nhiều người tự hỏi, liệu Lưu Bị có khả năng thống nhất Tam Quốc hay không? Và nếu điều đó xảy ra, lịch sử Trung Hoa sẽ thay đổi như thế nào? Bài viết này sẽ đưa ra một góc nhìn về một dòng thời gian khác, nơi lịch sử có thể rẽ sang một hướng mới, với những viễn cảnh đầy thú vị.
Những Yếu Tố Cản Trở Lưu Bị Thống Nhất Tam Quốc
Thực tế, có nhiều yếu tố cản trở Lưu Bị trên con đường thống nhất Tam Quốc. Một trong những yếu điểm lớn nhất của Thục Hán so với Tào Ngụy là sự thiếu hụt về tài nguyên. Vùng đất Ba Thục không còn màu mỡ như thời Lưu Bang, khiến Thục Hán gặp khó khăn trong việc duy trì quân đội và phát triển kinh tế. Tào Ngụy với vùng đồng bằng màu mỡ dọc sông Hoàng Hà và Trường Giang, dễ dàng tiếp cận tài nguyên và duy trì quân đội mạnh mẽ. Trong khi đó, Thục Hán phải vật lộn để tìm đủ lương thực và tài nguyên cho các chiến dịch, gây bất lợi lớn trong các cuộc chiến lâu dài.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận những cơ hội mà Thục Hán từng có. Trong chiến dịch Tương Dương Phàn Thành, Quan Vũ suýt chút nữa đã hạ gục Tào Ngụy. Chiến dịch đánh Ngô của Lưu Bị cũng chiếm được nhiều thành trì quan trọng và suýt đánh bại Đông Ngô. Những thất bại này không phải do quân Thục yếu, mà do những quyết định sai lầm về chiến thuật và chiến lược. Sau khi Lưu Bị qua đời, Gia Cát Lượng nhiều lần Bắc phạt, gây khó khăn cho Tào Ngụy, buộc họ phải dùng Tư Mã Ý. Điều này cho thấy, áp lực quân sự từ Thục Hán lên Tào Ngụy là không hề nhỏ. Ngay cả trong chiến dịch đánh Thục, quân Ngụy của Đặng Ngải cũng phải tấn công bất ngờ vào Miên Trúc rồi tiến thẳng đến Thành Đô mới có thể khiến Thục Hán sụp đổ. Xét về mặt quân đội, lực lượng chiến đấu của Thục Hán không hề yếu, họ đã thể hiện sức mạnh và sự quyết tâm trong nhiều chiến dịch từ thời Lưu Bị đến khi Gia Cát Lượng lãnh đạo.
Yếu Điểm Chết Người Của Tướng Lĩnh Thục Hán
Lưu Bị không thể thống nhất Tam Quốc không chỉ vì thiếu nguồn lực mà còn do những yếu điểm của các tướng lĩnh dưới quyền. Quan Vũ và Trương Phi, dù dũng mãnh, lại có vấn đề trong quản lý và quan hệ nhân sự. Nếu Lưu Bị là bậc thầy về thao túng tâm lý và quản trị nhân sự, thì Quan Vũ và Trương Phi lại yếu kém trong lĩnh vực này. Khi được giao quản lý một khu vực riêng, họ bộc lộ sự thiếu khéo léo và cứng nhắc trong cách đối xử, gây bất mãn và ảnh hưởng xấu đến sự ổn định.
Quan Vũ, dù là đồng minh với Đông Ngô, lại công khai sỉ nhục Tôn Quyền, khiến đối phương không thể nén nổi cơn giận. Ông cũng không biết cách quản lý thuộc hạ, khiến họ phản bội. Trương Phi cũng không khá hơn, thường đẩy người dưới vào tình thế đường cùng. Những yếu điểm này không chỉ gây mất lòng đồng minh, mà còn tạo ra sự nổi loạn, khiến giấc mơ thống nhất Tam Quốc của Lưu Bị ngày càng xa vời.
Thêm vào đó, Lưu Bị không có một chiến lược rõ ràng với Đông Ngô, một thế lực trung lập và thực dụng. Để đối phó với Đông Ngô, có hai hướng chính: một là tiêu diệt họ, hai là cung cấp đủ lợi ích để họ không phản bội. Sự thiếu chiến lược rõ ràng và những đánh giá sai lầm về mối quan hệ với Đông Ngô đã làm suy yếu Thục Hán trong các cuộc đấu tranh chính trị và quân sự.
Kịch Bản Lưu Bị Thống Nhất Tam Quốc
Tuy nhiên, nếu lịch sử đi theo một hướng khác, liệu Lưu Bị có thể thống nhất Tam Quốc hay không?
Mốc thời gian lịch sử có thể thay đổi là trước chiến dịch Tương Dương Phàn Thành. Lúc này, Thục Hán đạt đến đỉnh cao về kinh tế và quân sự. Để có thể thay đổi cục diện, điều đầu tiên là Trương Phi và Quan Vũ phải đồng hành chặt chẽ với Lưu Bị, không được giữ cõi riêng. Họ phải cùng nhau tham gia vào mọi chiến trường, sau mỗi trận chiến cần nhanh chóng rút quân về triều. Ngoài ra, chiến thắng Mạnh Hoạch cũng cần phải diễn ra sớm hơn để có đủ thời gian tiến hành Bắc phạt khi Lưu Bị còn sống.
Chiến dịch Tương Dương Phàn Thành nên diễn ra trong bối cảnh Tào Phi lật đổ nhà Hán, lên ngôi hoàng đế. Khi đó, quân Thục Hán sẽ có một chính danh mạnh mẽ hơn, tăng cường sự ủng hộ từ các lực lượng phản Tào. Quan Vũ vẫn sẽ giữ vai trò chủ huy trong chiến dịch này. Đồng thời, khu vực Kinh Châu cần được điều động thêm một tướng quân trọng yếu để giữ gìn sự ổn định và phòng ngừa quân Tôn Quyền tấn công bất ngờ. Lưu Bị có thể đích thân tới trấn giữ khu vực này, đảm bảo an ninh cho Thục Hán.
Vì Ngụy quốc có quốc lực vượt trội, một chiến dịch đơn lẻ không đủ sức đánh bại họ. Cần phải có hai đợt tấn công đồng thời để tăng cường sức ép. Gia Cát Lượng sẽ chủ huy mũi tấn công vào Tào Ngụy, giống như Lục Xuất Kỳ Sơn trong lịch sử, nhưng sẽ diễn ra song song với chiến dịch Tương Dương Phàn Thành. Với hai hướng tấn công, quân Ngụy sẽ đối mặt với thách thức lớn hơn.
Nếu Tào Ngụy sụp đổ, Tư Mã Ý sẽ không thể vươn lên đỉnh cao quyền lực. Thiên hạ sẽ thống nhất, không còn sự chia rẽ, và cuộc đảo chính của Tư Mã Ý khó có thể xảy ra. Triều Tấn sẽ không tồn tại, không có loạn Bát Vương và sự kiện Ngũ Hồ Loạn Hoa khó có thể xảy ra. Điều này có thể dẫn tới một đất nước Trung Hoa ổn định hơn và ít bị nội chiến tàn phá.
Về Hán Hiến Đế, ông ta vẫn sẽ sống khỏe sau khi nhường ngôi và đóng vai trò như một Sơn Dương Công. Triều Đông Hán cơ bản sẽ chấm dứt và triều Thục Hán sẽ lên thay thế.
Trong dòng thời gian này, chiến dịch đánh Ngô có thể không do Lưu Bị chỉ huy. Lưu Bị giỏi thu phục nhân tâm, nhưng về chiến trận chỉ ở mức trung bình khá. Quân Thục Hán sẽ phối hợp hai đường thủy bộ để đánh Ngô. Dù Đông Ngô mạnh về thủy chiến, nhưng Thục Hán có ưu thế khi xuôi dòng. Đông Ngô cũng phải đối mặt với cuộc tấn công từ hướng Bắc, vốn là lãnh thổ của Ngụy trước đây. Không có Lưu Bị chỉ huy, những chiến thuật như đóng quân trong rừng rồi bị phóng hỏa có lẽ sẽ không xảy ra.
Về các công thần của nhà Hán, có lẽ chỉ Gia Cát Lượng có thể sống sót, hoặc ông phải tự thay đổi, hoặc phải bỏ lại quá khứ để tìm con đường tu tiên như Trương Lương.
Kết Luận
Việc nghiên cứu và phỏng đoán về khả năng Lưu Bị thống nhất Tam Quốc là một đề tài hấp dẫn. Nếu kịch bản này thành hiện thực, nó sẽ gây ảnh hưởng lớn đến dòng chảy lịch sử Trung Quốc.
Nếu bạn quan tâm đến chủ đề này, hãy tham gia thảo luận và chia sẻ ý kiến của bạn.