Chào mừng bạn đến với chuyên mục sách nói trên dinhbaochau.com, nơi chúng tôi mang đến những đánh giá sâu sắc và đa chiều về các tác phẩm văn học kinh điển. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá “Hoàng Tử Bé” của Antoine de Saint-Exupéry, một tác phẩm không chỉ là câu chuyện dành cho trẻ em mà còn chứa đựng những triết lý sâu sắc về cuộc sống, tình yêu và sự trưởng thành, xứng đáng được nghiền ngẫm bởi bất kỳ ai. Hãy cùng chúng tôi đi sâu vào những tầng ý nghĩa ẩn sau những dòng chữ tưởng chừng giản dị này.
“Hoàng Tử Bé”, một tác phẩm kỳ lạ được viết bởi một tác giả cũng không kém phần đặc biệt – Antoine de Saint-Exupéry, một nhà văn, một phi công. Ông sáng tác câu chuyện này trong thời kỳ lưu vong, khi nước Pháp bị chiếm đóng. Nỗi đau không được bay lượn tự do, có lẽ, đã được gửi gắm vào từng câu chữ, từng hình ảnh trong tác phẩm. Ông viết và minh họa cho cuốn truyện này tại ngôi nhà The Bevin House ở Long Island, New York. Chính không gian trầm tư, cùng những khoảnh khắc ngắm hoàng hôn nơi đây, đã tạo nên một phần không thể thiếu trong “Hoàng Tử Bé” – hình ảnh cậu hoàng tử nhỏ ngắm mặt trời lặn 44 lần trong một chiều. Xuất bản lần đầu năm 1943, tác phẩm nhanh chóng trở thành một phần ký ức của nhiều thế hệ độc giả.
Mặc dù được viết bằng ngôn ngữ giản dị, giàu chất thơ và hướng về tuổi thơ, “Hoàng Tử Bé” lại là một cuốn sách đầy suy tư dành cho người lớn. Khó có tác phẩm nào lại mở rộng phổ độc giả đến như vậy. Tuổi trẻ đọc để nuôi mộng bình sinh, tuổi già đọc để ngắm nhân sinh. Những trang viết dịu dàng cùng những bức vẽ màu nước nên thơ, chạm đến bề sâu tâm hồn con người, nhắc nhở về một thế giới khô cằn, xa lạ và phi lý của người lớn.
Sau khi hoàng tử bé trở lại nơi mình rơi xuống trên trái đất, cậu nói “Hãy để tôi đi bước nữa một mình” và ngã xuống. Cái bước đi cuối cùng ấy chính là chén đắng của riêng cậu, một chàng hoàng tử vì khúc mắc với bông hoa hồng mà rơi xuống trần gian, và giờ đây đã tới lúc phải trở về. Nhưng hành trình ấy, dù ngắn ngủi, đã cho cậu thấy được bao điều. Hoàng tử bé, khác nào một “phúc âm” về sự tò mò, ngạc nhiên khi khám phá thế giới. Cậu chẳng vì vậy mà bi quan, trái lại, tiếng cười của cậu luôn hồn nhiên, trong trẻo, thú vị trước mỗi người cậu gặp: ông vua không thật quyền lực, ông nhà buôn luôn muốn sở hữu, ông hòm thích được hoan hô, ông nát rượu luẩn quẩn, nhà địa lý không bao giờ rời khỏi bàn làm việc. Tiếng cười ấy, không hề châm biếm, mà là một sự thấu hiểu, là một thái độ bao dung, vượt lên trên những ham muốn, những thói tật của người lớn.
“Hoàng Tử Bé” không lớn tiếng rao giảng một bài học nào, nhưng lại cho ta thấy bao điều cùng một lúc: nụ cười và nước mắt, niềm vui và nỗi buồn, tình yêu và sự ích kỷ, sự nghi ngờ và lòng bao dung, những điều đơn giản và những suy tư sâu thẳm. Từ sự phi lý của cuộc sống đến vẻ đẹp tĩnh tại, từ cái mong manh đến sự vĩnh cửu. Hoàng Tử Bé đã ra đi về phía muôn vì sao, nhưng những bài học mà cậu mang đến vẫn còn ở lại. Bài học về việc thuần hóa những gì ta yêu, và chịu trách nhiệm vĩnh viễn với chúng. Bài học rằng, điều cốt tủy không nằm ở bề ngoài, mà phải nhìn bằng trái tim. Vẻ đẹp của sa mạc không nằm ở những gì ta thấy, mà ở sự tưởng tượng về một cái giếng ẩn chứa đâu đó. Các vì sao không chỉ là 500 triệu cái chuông cười, mà còn là 500 triệu giếng nước.
Tác phẩm là một khúc ca ấm áp, chống lại hư vô, ca ngợi hiện hữu. “Hoàng Tử Bé” là một câu chuyện dành cho những tâm hồn đã từng là trẻ thơ, dù chúng ta đã lớn lên và đôi khi quên mất điều đó. Câu chuyện về một chàng hoàng tử bé mà ta không nhìn thấy nhưng luôn cảm thấy trong tim, nhắc nhở chúng ta về những giá trị chân thật, vượt qua sự hời hợt và những lo toan của cuộc sống.
Cuốn sách kết thúc với lời đề tặng đầy ý nghĩa, tác giả xin lỗi các em nhỏ vì đã đề tặng cuốn sách này cho một người lớn – người bạn thân nhất của ông. Nhưng ông có lý do, người lớn này có thể hiểu được mọi thứ, kể cả sách cho trẻ con. Và nếu lý do ấy vẫn chưa đủ thì ông xin được tặng cuốn sách này cho cậu bé mà trước kia người lớn ấy từng là. Một sự nhắc nhở về việc chúng ta đã từng là những đứa trẻ đầy mơ mộng và khát khao khám phá.
“Hoàng Tử Bé” không chỉ là một tác phẩm văn học kinh điển, mà còn là một người bạn đồng hành, luôn nhắc nhở chúng ta về những giá trị cốt lõi của cuộc sống. Hãy dành thời gian để đọc và suy ngẫm về những triết lý sâu sắc mà tác phẩm mang lại.
Tài liệu tham khảo:
- Antoine de Saint-Exupéry. Hoàng Tử Bé. Bản dịch của Trác Phong. Nhà xuất bản Văn học, 2018.