Kênh Những lời dạy cổ xưa xin chào quý vị! Chúng tôi hân hạnh mang đến những triết lý, đạo lý thâm sâu từ kinh điển Phật Giáo và Thiên Chúa Giáo, cùng những tôn giáo khác tại Việt Nam, nhằm giúp bạn khám phá hành trình tâm linh và tìm thấy sự bình an trong cuộc sống. Những lời dạy này không chỉ là di sản của quá khứ mà còn là ngọn hải đăng soi đường cho chúng ta trong thế giới hiện đại đầy biến động. Hãy cùng chúng tôi khám phá và suy ngẫm về những giá trị vĩnh cửu này.
Đức Phật từng dạy rằng, trong thiền định, Ngài đã đạt đến cảnh giới mà ta chưa thể. Đó là sự xa lìa oán hận, thoát khỏi nỗi buồn, không còn cảm giác lo âu, không sợ hãi tuổi già và cái chết. Ngài khuyên chúng ta không chấp vào quá khứ, không mơ mộng tương lai, mà hãy an trú trong phút giây hiện tại. Con đường tu tập là thực hành, không phải dựa dẫm hay sùng bái. Tri thức giống như chiếc bè, giúp ta qua sông, nhưng không cần mang theo khi đã đến bờ.
Trên con đường chân lý, không phân biệt màu da, sắc tộc. Những suy nghĩ sai lệch thuộc về thế gian, không liên quan đến chân lý vô thượng. Chúng ta cần hy sinh để tìm cầu chân lý. Vạn vật trong thế gian hòa hợp thành một thể, như sợi dây vô hình. Siêng làm điều thiện, nghiệp thiện sẽ theo ta đến ngày giác ngộ. Ngược lại, làm điều ác sẽ phải chịu quả báo khổ đau. Chuyên chú chánh niệm vào hiện tại, giữ bình lặng trong nội tâm, ta sẽ vượt ra khỏi nghiệp lực và chứng ngộ chân lý.
Chân lý tối thượng cần tự mình chứng ngộ. Khi đạt được, ta sẽ thấy mọi thứ đơn giản và hiểu được sự tha thứ là giải thoát. Đạo giải thoát có ba lớp: giữ giới, thiền định và trí tuệ. Giữ giới làm lành, thiền định tự nhiên tăng trưởng, từ đó phát sinh trí tuệ. Nếu mọi người đều làm việc lành, có thể chiến thắng dục vọng, phẫn nộ, ngu si, ảo tưởng và đạt được giải thoát, hòa bình, an nguy.
Năm giới căn bản bao gồm: không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối và không uống các chất gây say. Ba chân lý cần thực hành là tâm rộng lớn, lời nói hòa nhã và dùng căn tánh từ bi để phụng hiến suốt đời. Đây là nền tảng xây dựng nhân tín, khiến chúng sinh yêu thương.
Cuộc sống dù giàu sang hay nghèo hèn đều có khổ đau. Tứ Thánh Đế là bốn sự thật cao quý: Khổ, nguyên nhân của Khổ, sự chấm dứt Khổ và con đường diệt Khổ. Nguyên nhân của khổ là do tham lam, sân hận, sầu não, lo lắng, sợ hãi và chấp ngã. Sự chấm dứt khổ đau là trí tuệ, hiểu biết về bản thân và cuộc đời. Con đường diệt khổ là Bát Chánh Đạo, được nuôi dưỡng bằng tỉnh thức và chánh niệm. Bát Chánh Đạo bao gồm: thấy biết chân chính, tư duy chân chính, suy nghĩ chân chính, nói năng chân chính, việc làm chân chính, đời sống chân chính, siêng năng chân chính, an trú tâm chân chính.
Ngàn vạn năm qua, ta thường chỉ trích tội lỗi của người khác. Nhưng nguyên nhân của mọi tội lỗi đều do chính bản thân chúng ta. Chỉ có chính ta mới mở được cánh cửa giải thoát. Nước mắt và máu của mọi chúng sinh đều giống nhau. Người tạo ra định kiến sai lầm để áp bức người khác cũng chính là nhân loại. Chúng ta cần xóa bỏ những định kiến ấy. Dù gặp gian nan, thử thách, chân lý vẫn luôn kiên cố.
Chân tướng của sinh mạng giống như chiếc bóng của con người, khổ đau luôn theo ta. Nguyên nhân của khổ đau là chấp trước vào ngoại cảnh. Vạn vật có sinh ắt có tử, đó là quy luật tự nhiên. Then chốt của giải thoát là chuyển hóa tâm hồn. Dù buồn đau hay niềm vui, hãy giữ sự điềm nhiên. Thực hành như vậy, xiềng xích khổ đau sẽ tự mở. Hiểu rõ chân lý tối thượng, ta sẽ thoát khỏi sợ hãi, lo lắng, không vương vấn quá khứ, không ỷ lại vào người khác.
Một chân lý khác là, khi luyến tiếc một người hay vật gì, cuối cùng cũng sẽ mất đi. Khi không còn cầu xin giúp đỡ, ta đã đạt đến giải thoát. Sống và chết là lẽ tất yếu, hãy suy nghĩ thấu đáo, tỉnh thức chính mình, không chìm đắm trong dục vọng, sống hòa bình, an vui và mãn nguyện. Chân lý không sinh không diệt, chỉ có an nhiên tịch tịnh tồn tại. Nếu dùng trí tuệ hàng phục dục vọng và ngu si, ta sẽ tìm được đạo giải thoát. Cầu cúng, hiến tế không giúp ta tiến bộ.
Hạnh phúc, thành công và của cải nên chia sẻ với mọi người. Tránh xa cờ bạc và rượu chè. Cần khiêm cung, lễ độ, thân thiện. Cúng dường, tu thiền giúp tiêu trừ âu lo, đạt sự tịch tịnh vô thượng. Kẻ thù đáng sợ nhất của con người chính là bản thân. Suy nghĩ tốt tạo hành vi thiện, suy nghĩ xấu tạo hành vi ác. Thù hận không thắng được hận thù, chỉ có tình yêu mới có thể hóa giải. Không chấp vào quá khứ, không mơ mộng tương lai, hãy an trú trong hiện tại.
Con người thường bị tình cảm trói buộc. Tham lam khiến ta rời xa chân lý. Chúng ta sợ hãi bệnh tật và chết chóc. Cần đoạn trừ vọng tưởng để được tự do và an định. Tàn nhẫn bắt nguồn từ vô tri, hận thù, ganh ghét, ngu si, phẫn nộ và dục vọng. Nhưng tình thương, tha thứ, từ bi, thấu hiểu luôn hiện hữu trong mỗi người. Đạo của ta có thể chuyển hóa sự hung tàn thành không sợ hãi.
Khi gây sai quấy, cần sửa đổi hành vi. Tư tưởng tạo nên con người của chúng ta. Suy nghĩ không tốt sẽ dẫn đến khổ đau. Nghĩ đến điều thiện, việc làm cũng sẽ thiện, và hạnh phúc sẽ ở bên ta. Khi nhận ra lỗi lầm, ta đã đặt bước chân đầu tiên trên con đường giải thoát. Hãy khắc ghi những điều mình đang mang ơn, biết ơn cây cối, hoa lá, gió nước. Sống và tư duy như vậy, ta sẽ gặt hái được nhiều điều.
Ân tình của mẹ như trời cao biển rộng, không nên lãng quên sự hiếu kính. Không gì bằng sống cuộc đời hiền lương, hạnh phúc. Đó là cách đền đáp cha mẹ tốt nhất. Sống lý tưởng, hòa bình và dấn thân, tu thiền và cầu nguyện chân thành có thể tiêu bớt nghiệp ác. Yêu thương, che chở con cháu, chăm sóc người lớn tuổi. Cảm thông với người nỗ lực, hành xử rộng lượng với người yếu đuối.
Nóng giận khiến ta đau khổ, tranh cãi gây phẫn nộ. Nóng giận như đốm lửa trong tay, trước khi quẳng cho người khác, ta đã bị bỏng. Nhan sắc cũng sẽ phai tàn. Mọi thứ đều vô thường, nhưng đừng bám víu vào cái đẹp. Điều đó sẽ khiến ta ngã mạn. Vẻ đẹp của người nữ dễ làm sao xuyến lòng người. Nếu bị hấp dẫn, ta sẽ xa rời con đường mình đang đi. Thiền định giúp ta an nhiên, không bị vọng tưởng lừa gạt. Tâm nghi ngờ là căn bệnh hiểm nghèo, chia rẽ tình người, giết chết tình bạn. Đừng quên rằng, tư tưởng tạo nên con người của chúng ta.
Hãy sống một cuộc đời ý nghĩa, trọn vẹn với những lời dạy cổ xưa.