Chào mừng quý vị đến với chuyên mục “Những lời dạy cổ xưa” trên dinhbaochau.com, nơi chúng ta cùng nhau khám phá những tinh hoa triết lý sâu sắc từ các kinh điển Phật Giáo và Thiên Chúa Giáo. Hôm nay, chúng ta sẽ tiếp tục theo dấu hành trình giác ngộ của Đức Phật qua phần 6, tập trung vào giai đoạn Ngài rời thành Ca Tỳ La Vệ và những sự kiện quan trọng sau đó. Qua những câu chuyện này, chúng ta không chỉ hiểu thêm về cuộc đời Đức Phật mà còn rút ra những bài học ý nghĩa cho hành trình tâm linh của mỗi người.
Phật rời thành Ca Tỳ La Vệ và cuộc gặp gỡ La Hầu La
Một ngày nọ, khi Da Du, vợ của Đức Phật, đang ngắm nhìn con trai La Hầu La, nàng cảm thán trước vẻ đẹp của con. Nàng nhận ra rằng, La Hầu La có một di sản mà cha mình, Đức Phật, còn nợ. Nàng dẫn con lên sân thượng và chỉ cho con trai vị sa môn đang đi khất thực bên dưới. La Hầu La nhận thấy hào quang thánh thiện tỏa ra từ Đức Phật và được mẹ dạy rằng đó là cha của mình, người đã có một kho tàng tuyệt diệu – sự giác ngộ.
Theo lời mẹ, La Hầu La đến gặp Đức Phật, bày tỏ niềm hân hạnh và đòi lại di sản của mình. Đức Phật không trả lời ngay mà tiếp tục khất thực. La Hầu La vẫn kiên trì theo sau, lặp lại lời thỉnh cầu. Cuối cùng, Đức Phật giải thích rằng di sản thật sự không phải là những của cải vật chất mà là những đức hạnh cao quý như đức tin, thanh khiết, khiêm tốn, cẩn trọng, vâng phục, hy sinh và trí tuệ. Ngài giao La Hầu La cho tôn giả Xá Lợi Phất để được giáo dục.
Quốc vương Tịnh Phạn đau buồn khi gia đình mình rời đi, nhưng Đức Phật an ủi rằng những ai đi theo Ngài sẽ có được kho tàng cao quý. Ngài nhấn mạnh về việc tự điều phục bản thân, chế ngự tham dục và tầm quan trọng của việc làm thiện để có được những kết quả tốt đẹp. Đức Phật cũng dạy về cách sống hạnh phúc trong sự không hận thù, không tật bệnh, không lao nhọc và không có gì cả, nơi nguồn vui là lương thực và tâm hồn luôn an tịnh. Sau khi an ủi quốc vương, Đức Phật rời thành Ca Tỳ La Vệ, trở lại thành Vương Xá.
Cấp Cô Độc cúng dường và bài học về phước đức
Tại thành Vương Xá, trưởng giả Cấp Cô Độc, một tín đồ sùng đạo, đến gặp Đức Phật. Sau khi cúng dường và được Đức Phật hứa đến Xá Vệ, Cấp Cô Độc quyết định mua vườn của thái tử Kỳ Đà để làm nơi đón tiếp Ngài. Kỳ Đà đưa ra điều kiện phải trải vàng khắp mặt đất. Cấp Cô Độc chấp nhận và hoàn thành điều kiện này.
Khi Đức Phật đến, Cấp Cô Độc hỏi về việc sử dụng khu vườn. Đức Phật khuyên nên cúng dường cho đại chúng, và Cấp Cô Độc đã làm theo. Ngài dạy rằng việc cúng dường nhà cửa, thức ăn, nước uống, y phục cho các thầy sa môn là đúng pháp. Người giác ngộ chánh pháp sẽ giải thoát khỏi khổ đau và đạt được niết bàn.
Cấp Cô Độc nhận ra rằng, đức hạnh của mình không chỉ nên có lợi cho bản thân mà còn cho người khác. Ông quyết định quyên góp lễ vật từ mọi người để cúng dường Phật và các thầy sa môn. Vua Ba Tư Nặc ủng hộ và một thông báo được phát đi khắp thành. Cấp Cô Độc đi quyên góp, và một thiếu nữ nghèo đã dâng chiếc áo duy nhất của mình. Cảm động trước tấm lòng của nàng, Cấp Cô Độc đã tặng lại nàng những bộ y phục sang trọng. Câu chuyện này cho thấy lòng thành tâm và sự sẻ chia là những hành động đáng trân trọng.
Những môn đệ mới và bài học về sự từ bỏ
Trên đường đến Vương Xá, Đức Phật gặp bảy người, sáu người là dòng dõi Thích Ca và một người là thợ cắt tóc Ưu Ba Ly. A Nậu Lâu Đà đã quyết tâm xuất gia, và các hoàng tử khác cũng noi theo. Họ quyết định từ bỏ hết của cải, thậm chí tặng cả đồ trang sức cho Ưu Ba Ly.
Ưu Ba Ly ban đầu do dự, nhưng sau khi suy nghĩ đã quyết định đi theo các hoàng tử. A Nậu Lâu Đà nói với Ưu Ba Ly rằng, khi gặp Phật, anh nên là người đầu tiên xin Ngài cho vào đại chúng để chứng minh rằng các hoàng tử đã bỏ hết tính kiêu mạn. Câu chuyện này nhấn mạnh đến sự bình đẳng trong Phật pháp, không phân biệt địa vị xã hội.
Tính kiêu mạn của Nan Đà và bài học về sự khiêm tốn
Tại Trúc Lâm, Nan Đà đau khổ vì nhớ Tôn Đà Lỵ. Đức Phật đưa chàng đến một gốc cây có một con khỉ gớm guốc và so sánh nó với Tôn Đà Lỵ để cho thấy sự vô thường của sắc đẹp. Sau đó, Đức Phật đưa Nan Đà đến cung trời Đao Lợi, nơi chàng gặp một tiên nữ xinh đẹp. Nan Đà bị ám ảnh bởi tiên nữ và quyết tâm sống đời phạm hạnh.
Tuy nhiên, các thầy sa môn vẫn khinh bỉ Nan Đà. Chàng nhận ra rằng mình vẫn còn là nô lệ của tình cảm, và Đức Phật dạy chàng cần nỗ lực đạt đến trí tuệ, diệt trừ đam mê. Sau khi tu tập, Nan Đà đã chế ngự được lòng ái dục và trở nên thuần phác.
Tuy nhiên, Nan Đà lại mắc lỗi kiêu mạn khi tự may y phục giống của Đức Phật. Đức Phật đã quở trách và dạy rằng không nên tự cao, tự đại và những ai cố ý làm y phục giống Phật đều phạm trọng tội. Nan Đà nhận ra lỗi lầm và học được bài học về sự khiêm tốn.
Vua Tịnh Phạn thăng hà
Khi Đức Phật đang ở gần thành Tỳ Xá Lỵ, Ngài nhận được tin phụ hoàng là vua Tịnh Phạn lâm bệnh nặng. Ngài về thăm phụ hoàng và chia sẻ những lời an ủi sâu sắc. Ngài nói về việc làm thiện, sự thanh tịnh của tâm trí và sự bình thản trước cái chết. Vua Tịnh Phạn đã nhận ra lẽ vô thường và giải thoát khỏi mọi xiềng xích của cuộc đời.
Sau khi vua Tịnh Phạn qua đời, Đức Phật nhấn mạnh về sự vô thường, nỗi khổ của sinh, già, bệnh, chết và nguồn gốc của mọi đau khổ là khát vọng. Ngài dạy rằng, người trí là ngọn đuốc soi đường cho người ngu, dẫn dắt nhân loại trên con đường Bát Chánh.
Kết luận
Qua phần 6 này, chúng ta đã cùng nhau khám phá những bài học sâu sắc về sự từ bỏ, lòng thành tâm, sự khiêm tốn và sự giác ngộ. Từ việc Đức Phật rời thành Ca Tỳ La Vệ đến cái chết của vua Tịnh Phạn, mỗi sự kiện đều mang một ý nghĩa quan trọng. Hy vọng rằng, những lời dạy cổ xưa này sẽ giúp quý vị có thêm động lực trên hành trình tâm linh của mình. Hãy tiếp tục theo dõi những phần tiếp theo trên dinhbaochau.com để khám phá thêm những điều kỳ diệu và sâu sắc trong Phật pháp. Xin chân thành cảm ơn quý vị đã lắng nghe.