Chào mừng bạn đến với chuyên mục “Những Lời Dạy Cổ Xưa” trên website dinhbaochau.com, nơi chúng ta cùng nhau khám phá những tri thức sâu sắc từ kinh điển Phật Giáo, Thiên Chúa Giáo và các tôn giáo khác ở Việt Nam. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về một chủ đề hấp dẫn và thiết thực, liên quan mật thiết đến hành trình tâm linh và sự phát triển bản thân: “Tâm Lý Học Thành Công” thông qua những phân tích và diễn giải từ chương 1 của cuốn sách nổi tiếng này.
Mở đầu
Trên hành trình khám phá bản thân và tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống, chúng ta thường tự hỏi điều gì tạo nên sự khác biệt giữa những người thành công và những người gặp khó khăn. Liệu có phải do tài năng bẩm sinh, hay do những yếu tố khác? Trong chuyên mục này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những luận điểm sâu sắc của “Tâm Lý Học Thành Công”, một cuốn sách mang đến những góc nhìn mới mẻ về sức mạnh của tư duy và cách nó ảnh hưởng đến sự phát triển tiềm năng của mỗi người. Với những phân tích dưới góc nhìn khoa học và tâm linh, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những khía cạnh quan trọng trong việc định hình tư duy và con đường đi đến thành công và hạnh phúc.
Nội dung chính
Tác giả, tiến sĩ Carol S. Dweck, đã dành nhiều năm nghiên cứu để đưa ra một luận điểm giản đơn nhưng đầy sức mạnh: tư duy tạo ra khả năng. Bà chỉ ra rằng, có hai loại tư duy chính: tư duy cố định và tư duy phát triển.
Tư duy cố định: Những người có tư duy này tin rằng năng lực là bất biến, tài năng là cố định và thành công hay thất bại là do số phận. Họ thường có xu hướng né tránh thách thức và khó duy trì thành công lâu dài. Tư duy này khiến con người luôn cố gắng chứng minh bản thân, sợ sai, sợ thất bại, và luôn tìm kiếm sự chấp nhận từ người khác.
Tư duy phát triển: Ngược lại, những người có tư duy phát triển tin rằng khả năng có thể được rèn luyện, trau dồi qua thời gian. Họ xem thất bại là cơ hội để học hỏi và tiến bộ, luôn đón nhận thách thức và không ngừng nỗ lực để phát triển bản thân. Tư duy này tạo động lực để con người không ngừng học hỏi, thay đổi và phát triển theo hướng tích cực hơn.
Để hiểu rõ hơn về tư duy của bản thân, tiến sĩ Dweck đưa ra một bài trắc nghiệm nhỏ, giúp chúng ta đánh giá xem mình đang sở hữu tư duy nào. Sau đó, tác giả đưa ra những dẫn chứng cụ thể, từ các lĩnh vực kinh doanh, thể thao đến các mối quan hệ tình cảm, để cho thấy ảnh hưởng của từng kiểu tư duy đến cuộc sống của mỗi người.
Những câu chuyện và nhân vật trong cuốn sách giúp ta liên hệ đến những doanh nhân thành đạt đã từng chia sẻ về hành trình gây dựng sự nghiệp từ hai bàn tay trắng. Điểm chung của họ chính là tư duy phát triển, ý chí học hỏi, thay đổi và cách nhìn mọi việc trong sự vận động không ngừng. Điều quan trọng nhất là, tư duy không phải là thứ bất di bất dịch, mà có thể chuyển hóa theo hướng tích cực để đạt được thành công và hạnh phúc. Không ai sinh ra đã là thiên tài, mà tất cả đều phải trải qua quá trình rèn luyện và hoàn thiện bản thân.
Tư duy đúng đắn không chỉ áp dụng cho cá nhân mà còn cho cả văn hóa đội nhóm hay một tổ chức doanh nghiệp. Với tư duy đúng đắn, chúng ta có thể khích lệ những người xung quanh phát triển và thay đổi cuộc sống theo hướng tích cực hơn.
Tiến sĩ Dweck cho rằng, cuộc sống của mỗi người được chi phối bởi một niềm tin đơn giản về bản thân. Niềm tin này có thể là có ý thức hoặc vô thức, nhưng có tác động mạnh mẽ đến cách chúng ta mong muốn và đạt được những gì. Nghiên cứu cho thấy rằng, việc thay đổi niềm tin, dù là những niềm tin đơn giản nhất, cũng có thể đem lại những tác động to lớn.
Cuốn sách này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ sự khác biệt giữa những người kiệt xuất và những người lẽ ra đã thành tài, mà còn giúp chúng ta hiểu hơn về những người xung quanh và biết cách giải phóng tiềm năng của bản thân cũng như người khác.
Tác giả cũng chia sẻ rằng, nghiên cứu của bà tập trung vào sự phát triển và nó đã góp phần củng cố sự phát triển của cá nhân bà. Bà mong rằng nó cũng sẽ giúp ích cho độc giả trên hành trình tìm kiếm bản ngã và ý nghĩa cuộc sống.
Chương 1 của cuốn sách đi sâu vào hai kiểu tư duy và sự khác biệt giữa chúng, giải thích cách chúng ảnh hưởng đến thái độ, hành vi và kết quả của chúng ta. Một trong những sự kiện làm thay đổi cuộc sống của tác giả là khi bà quan sát cách các học sinh đối phó với thất bại. Một số em tỏ ra thích thú với thử thách, trong khi những em khác lại nản chí. Từ đó, bà nhận ra rằng, có một kiểu tư duy có thể biến thất bại thành một món quà tặng thú vị.
Những người có tư duy phát triển biết rằng, các phẩm chất của con người như kỹ năng và trí tuệ có thể được nâng cao thông qua nỗ lực. Họ xem thất bại là cơ hội để học hỏi và rèn luyện để trở nên thông minh hơn.
Tác giả cũng đặt ra câu hỏi: “Tại sao con người lại khác nhau?” Một số người cho rằng có nền tảng thể lý vững chắc củng cố những khác biệt này, trong khi những người khác lại chỉ ra những khác biệt về xuất thân, kinh nghiệm, quá trình rèn luyện. Tuy nhiên, ngày nay, hầu hết các chuyên gia đều nhất trí rằng hai yếu tố này không loại trừ nhau mà có mối quan hệ tương hỗ. Gen và môi trường không những phối hợp với nhau mà còn đòi hỏi thông tin từ môi trường để có thể thực hiện đúng chức năng của mình.
Nghiên cứu cho thấy rằng, con người có khả năng học tập suốt đời và phát triển trí não lớn hơn chúng ta vẫn tưởng. Mỗi người có một kiểu gen riêng, nhưng kinh nghiệm, quá trình rèn luyện và nỗ lực cá nhân sẽ đưa họ đi nốt chặng đường đời về sau.
Hai kiểu tư duy cũng ảnh hưởng đến cách chúng ta đối mặt với những tình huống khó khăn trong cuộc sống. Những người có tư duy cố định thường cảm thấy mình bị hắt hủi, là kẻ thất bại, ngu ngốc và vô dụng. Họ coi những gì đã xảy ra là thước đo trực tiếp cho năng lực và giá trị của bản thân. Còn những người có tư duy phát triển thì lại xem đây là cơ hội để cố gắng hơn, cẩn thận hơn và giải quyết vấn đề.
Cuốn sách chỉ ra rằng, tư duy không phải là nguyên nhân gây ra cảm giác thất vọng, mà là cách chúng ta đối mặt với nó. Những người có tư duy phát triển không đánh giá bản thân hay giơ tay đầu hàng mà chấp nhận rủi ro, thách thức và kiên trì giải quyết chúng.
Điều mới mẻ ở đây chính là quan niệm của con người về rủi ro và nỗ lực xuất phát từ kiểu tư duy chủ đạo của họ. Khi chúng ta hướng theo tư duy phát triển, chúng ta sẽ tự động có thái độ tích cực hơn với thử thách và nỗ lực.
Cuốn sách cũng chỉ ra rằng, niềm tin rằng các phẩm chất con người là điều không thể thay đổi sẽ dẫn đến một chuỗi những suy nghĩ và hành động nhất định. Ngược lại, niềm tin rằng có thể trau dồi những phẩm chất đó sẽ dẫn đến một chuỗi những suy nghĩ và hành động khác, đồng thời đưa chúng ta đến một con đường hoàn toàn mới.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng, con người thường có những đánh giá hết sức sai lầm về phẩm chất và năng lực của mình, đặc biệt là những người có tư duy cố định. Những người có tư duy phát triển lại có xu hướng đánh giá chính xác hơn về bản thân mình.
Những cá nhân xuất chúng thường có năng lực đặc biệt để nhìn ra điểm mạnh và điểm yếu của bản thân và biến những trở ngại trong cuộc sống thành thành công trong tương lai.
Cuối cùng, cuốn sách đưa ra một bài trắc nghiệm nhỏ để độc giả có thể tự đánh giá tư duy của bản thân. Đồng thời, tác giả cũng đưa ra những gợi ý để độc giả có thể phát triển tư duy của mình.
Kết luận
“Tâm Lý Học Thành Công” không chỉ là một cuốn sách về tâm lý học mà còn là một cẩm nang giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản thân và những người xung quanh. Thông qua việc phân tích sâu sắc hai kiểu tư duy, cuốn sách đã mở ra một góc nhìn mới về con đường đi đến thành công và hạnh phúc. Từ đó, chúng ta có thể thấy được rằng, tư duy không phải là một thứ cố định mà hoàn toàn có thể thay đổi và phát triển thông qua nỗ lực và rèn luyện.
Hãy cùng nhau suy ngẫm và áp dụng những kiến thức này để phát triển bản thân và kiến tạo một cuộc sống ý nghĩa hơn. Nếu bạn muốn khám phá sâu hơn về chủ đề này, hãy tìm đọc toàn bộ cuốn sách “Tâm Lý Học Thành Công” để hiểu rõ hơn về sức mạnh của tư duy và cách nó có thể thay đổi cuộc đời bạn.
Tài liệu tham khảo
- Dweck, Carol S. (2006). Mindset: The New Psychology of Success. Random House.