Kênh “Những lời dạy cổ xưa” xin chào quý vị khán giả. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một công trình vĩ đại, đồng thời cũng là một ẩn số đầy bí ẩn: đập Tam Hiệp. Đây không chỉ là một biểu tượng của sự chinh phục thiên nhiên của con người, mà còn là tâm điểm của những giả thuyết và lo ngại về những hậu quả khôn lường có thể xảy ra. Liệu công trình này là một thành tựu đáng tự hào, hay một quả bom hẹn giờ có thể gây ra thảm họa vượt quá sức tưởng tượng?
Đập Tam Hiệp: Lịch Sử Hình Thành Và Những Con Số Ấn Tượng
Đập Tam Hiệp, một công trình thủy điện khổng lồ, được khởi công xây dựng vào năm 1994 tại tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Sau nhiều năm thi công, đến năm 2003, tuabin phát điện đầu tiên đi vào hoạt động và đến năm 2012, toàn bộ công trình đã vận hành hết công suất. Với tổng công suất lắp đặt lên đến 22.500 MW, đây là nhà máy thủy điện lớn nhất thế giới, cung cấp đủ năng lượng cho 1/3 dân số Trung Quốc và 1/12 dân số thế giới.
Được xây dựng từ bê tông và thép, đập Tam Hiệp có chiều dài 2,3 km, đỉnh đập cao 185m so với mực nước biển. Công trình này đã sử dụng 27,2 triệu m³ bê tông, 463.000 tấn thép và 102,6 triệu m³ đất. Hồ chứa nước của đập có chiều dài trung bình khoảng 660 km và rộng 1,12 km. Mực nước đập cao tối đa 170m so với mực nước biển, tương đương với một tòa nhà 40 tầng.
Về mặt lý thuyết, đập Tam Hiệp được ca ngợi là nguồn năng lượng sạch, giúp giảm 86 triệu tấn CO2 mỗi năm so với các nhà máy nhiệt điện. Tuy nhiên, việc xây dựng đập cũng gây ra những hệ lụy không nhỏ như thay đổi dòng chảy sông, phá hủy hệ sinh thái tự nhiên và gây ra những hậu quả khó lường đối với khí hậu và địa chất.
Ý Tưởng Về Đập Tam Hiệp: Từ Tôn Trung Sơn Đến Mao Trạch Đông
Ít ai biết rằng, ý tưởng về đập Tam Hiệp không phải bắt nguồn từ Mao Trạch Đông, mà từ Tôn Trung Sơn, người sáng lập Trung Hoa Dân Quốc. Năm 1919, trong kế hoạch xây dựng quốc gia, ông đã đề xuất xây dựng một con đập ở thượng nguồn sông Trường Giang không chỉ để phát điện mà còn để mở rộng tiềm năng vận tải.
Năm 1944, các kỹ sư người Mỹ đã đến khảo sát và kết luận rằng dự án này hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, do nội chiến và tham nhũng, kế hoạch đã bị đình trệ. Mãi đến khi Mao Trạch Đông lên nắm quyền, ý tưởng này mới được khơi lại. Ông đã đề xuất xây dựng lại đập Tam Hiệp với câu nói nổi tiếng “Cao Hiệp xuất bình hồ” (Hẻm núi cao nay đã hóa thành hồ nước phẳng lặng).
Những Tranh Cãi Và Quyết Định Lịch Sử
Việc xây dựng đập Tam Hiệp đã gây ra nhiều tranh cãi nảy lửa. Một phe ủng hộ nhấn mạnh lợi ích to lớn của đập về phát điện, kiểm soát lũ lụt và cải thiện giao thông đường thủy. Phe còn lại lo ngại về nguy cơ đập bị vỡ do thiên tai hoặc chiến tranh, gây ra thảm họa kinh hoàng cho các khu vực hạ lưu.
Năm 1989, Quốc vụ viện Trung Quốc đã đồng ý hoãn kế hoạch xây dựng đập trong 5 năm. Tuy nhiên, sau sự kiện Thiên An Môn, chính quyền đã cấm tranh cãi về con đập này và đưa ra quyết định cuối cùng tại Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc vào năm 1992. Mặc dù có 1/3 số đại biểu bỏ phiếu trắng hoặc phiếu trống, quyết định xây dựng đập Tam Hiệp vẫn được thông qua.
Bê Bối Tham Nhũng Và Chất Lượng Công Trình
Quá trình xây dựng đập Tam Hiệp cũng không tránh khỏi những bê bối tham nhũng và vấn đề về chất lượng. Các nhà thầu bị cáo buộc đã đút lót để giành được hợp đồng và sau đó bớt xén thiết bị, vật liệu. Nhiều hạng mục công trình đã bị phát hiện có chất lượng tồi tệ đến mức thủ tướng Chu Dung Cơ phải ra lệnh bỏ đi.
Ngoài ra, nhiều dạn nứt đáng kể đã xuất hiện trên đập, và để đối phó với chi phí xây dựng, các quan chức đã thay đổi kế hoạch vận hành, rút ngắn thời gian làm đầy hồ chứa nước. Những vấn đề này đã làm dấy lên những lo ngại về sự an toàn của công trình.
Đập Tam Hiệp Và Thuyết Dịch Chuyển Trục Trái Đất
Một luận điểm gây sốc gần đây cho rằng đập Tam Hiệp có thể gây dịch chuyển trục trái đất. Giáo sư Triệu Phong, một nhà khoa học uy tín thuộc viện khoa học địa cầu Đài Loan, cho rằng việc tích nước tại đập Tam Hiệp đã gây ra sự dịch chuyển trục trái đất 2 cm. Mức độ ảnh hưởng này tương đương với trận động đất 9,2 độ Richter xảy ra năm 2004 ở Nam Á.
Việc tích nước cũng làm giảm tốc độ quay của trái đất, kéo dài mỗi ngày thêm vài phần nghìn mili giây. Theo giáo sư Triệu Phong, trước khi xây đập, khu vực Tam Hiệp không tích trữ lượng nước lớn như hiện nay. Sau khi đập chắn dòng Trường Giang, hàng trăm tỷ tấn nước được dồn về đây, làm thay đổi sự phân bổ khối lượng nước trên bề mặt trái đất. Để cân bằng, trái đất phải tự điều chỉnh, dẫn đến dịch chuyển trục quay.
Nguy Cơ Thảm Họa Địa Chất Và Dịch Chuyển Cực
Việc tích nước tại đập Tam Hiệp cũng gây ra những nguy cơ thảm họa địa chất như động đất, sạt lở đất và lũ bùn đất. Áp lực tại đáy đập tăng lên, lượng nước thẩm thấu vào các cấu trúc đá dưới lòng đất cũng gia tăng, ảnh hưởng đến mực nước ngầm và gây ra động đất.
Nghiêm trọng hơn, một số nhà khoa học lo ngại rằng việc tích nước lâu dài tại đập Tam Hiệp có thể tạo ra lực đủ mạnh để gây ra hiện tượng dịch chuyển cực. Nếu lớp vỏ trái đất dịch chuyển so với lõi, khí hậu ở mọi nơi trên bề mặt trái đất sẽ thay đổi, gây ra thiên tai thảm họa khủng khiếp. Tuy nhiên, đây vẫn chỉ là giả thuyết và cần thêm nhiều nghiên cứu để chứng minh.
Kịch Bản Đập Tam Hiệp Vỡ: Một Ngày Tận Thế
Một trong những kịch bản đáng sợ nhất là đập Tam Hiệp bị vỡ. Nếu điều này xảy ra, hậu quả sẽ không chỉ là một thảm họa tự nhiên mà còn là một ngày tận thế đúng nghĩa. Với 39 tỷ m³ nước, tương đương với 16 triệu bể bơi Olympic, khi đập vỡ, nước sẽ trút xuống như một cơn sóng thần, cuốn trôi mọi thứ trên đường đi.
Các thành phố lớn như Nghi Sương, Kinh Châu và Vũ Hán sẽ bị nhấn chìm hoàn toàn trong vòng vài giờ. Hơn 400 triệu người sống ở hạ lưu sẽ không kịp sơ tán. Thảm họa này sẽ gây ra những thiệt hại nặng nề về người và của, phá hủy toàn bộ cơ sở hạ tầng, gây ô nhiễm môi trường và làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đập Tam Hiệp Và Khả Năng Chống Chịu Tấn Công Hạt Nhân
Một mối lo ngại khác là liệu đập Tam Hiệp có thể chống chịu được cuộc tấn công hạt nhân hay không. Nhiều chuyên gia quân sự cho rằng, với kết cấu vững chắc, đập Tam Hiệp có thể chống chịu được các loại vũ khí thông thường, kể cả tên lửa. Tuy nhiên, khả năng chống chịu trước vũ khí hạt nhân vẫn còn là một dấu hỏi lớn.
Đập Tam Hiệp được thiết kế theo kiểu đập trọng lực bê tông, tức là chịu sức ép của nước chủ yếu dựa trên trọng lượng của thân đập. Với chiều cao 181m và được xây dựng bằng 28 triệu tấn bê tông, 463.000 tấn thép, đập Tam Hiệp được ví như một pháo đài thép khổng lồ. Dù vậy, không ai có thể chắc chắn điều gì sẽ xảy ra nếu có một cuộc tấn công hạt nhân vào con đập.
Kết Luận
Đập Tam Hiệp là một công trình vĩ đại, thể hiện sức mạnh và ý chí chinh phục thiên nhiên của con người. Tuy nhiên, nó cũng là một ẩn số đầy bí ẩn, tiềm ẩn những nguy cơ thảm họa khôn lường. Liệu nó có thực sự là một biểu tượng của sự phát triển, hay là một “cỗ quan tài” đang chờ chôn vùi nhân loại? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ và cần thời gian để kiểm chứng. Cảm ơn quý vị đã theo dõi video của kênh “Những lời dạy cổ xưa”. Hãy cùng nhau suy ngẫm và tìm hiểu thêm về những vấn đề liên quan để có cái nhìn khách quan và toàn diện hơn.