Kênh Những lời dạy cổ xưa xin chào quý vị khán giả. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một câu chuyện phi thường về sự vươn lên của một đất nước nhỏ bé, vượt qua những khó khăn khắc nghiệt của thiên nhiên để trở thành một cường quốc nông nghiệp và công nghệ. Israel, một quốc gia thường được nhắc đến với những cuộc xung đột và sa mạc khô cằn, lại ẩn chứa những điều kỳ diệu mà có thể bạn chưa từng biết đến. Chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu hành trình biến điều không thể thành có thể của Israel, một bài học quý giá về sự cần cù, sáng tạo và không bao giờ bỏ cuộc.
Vùng Đất Khô Cằn Nở Hoa
Israel, một quốc gia có diện tích khiêm tốn, chỉ lớn hơn tỉnh Nghệ An của Việt Nam một chút, lại được mệnh danh là “Thung lũng Silicon” của thế giới trong lĩnh vực nông nghiệp và công nghệ nước. Với chỉ 2,5% dân số làm nông nghiệp, nhưng mỗi năm Israel xuất khẩu khoảng 3 tỷ USD nông sản, trở thành một trong những nước xuất khẩu hàng đầu thế giới. Điều đáng ngạc nhiên hơn cả là phần lớn sản phẩm rau quả xuất khẩu lại đến từ Arava, một trong những vùng đất khô cằn nhất thế giới.
Thung lũng Arava, một địa danh có lẽ còn xa lạ với nhiều người, nhưng lại là niềm tự hào của người dân Israel. Nơi đây, “phép màu” đã thực sự xảy ra, khi những vùng đất sa mạc khô cằn, với lượng mưa trung bình chỉ 20-50mm mỗi năm, đã biến thành những nông trại trù phú, sản xuất ra đủ loại cây trái, rau củ và hoa tươi, với năng suất vượt trội. Tổng thống Israel, Shimon Peres, đã từng thốt lên khi đến thăm nơi đây vào năm 2009 rằng: “Hãy đến và thấy, chính con người cũng có thể tạo nên Vườn Địa Đàng”.
Câu chuyện bắt đầu từ năm 1959, khi một nhóm thanh niên Israel mang theo bánh mì và nước quyết định định cư tại thung lũng Arava. Từ một quyết định được xem là “điên rồ”, họ đã xây dựng nên một cộng đồng vững mạnh, với nhiều thế hệ, trở thành một trong những trung tâm nông nghiệp lớn nhất cả nước. Các nhà khoa học thời bấy giờ cũng từng khẳng định rằng con người không thể sống được ở vùng đất này. Tuy nhiên, với sự kiên trì, nỗ lực và trí tuệ, người Israel đã chứng minh điều ngược lại.
Công Nghệ Nước Tiên Tiến
Bí quyết thành công của Israel nằm ở công nghệ nước tiên tiến, giúp họ vượt qua điều kiện tự nhiên khắc nghiệt. Hồ chứa nước khổng lồ Sirah, với khả năng dự trữ 150.000 m³ nước sạch, được xây dựng để cung cấp nước cho sinh hoạt và tưới tiêu trên toàn khu vực. Nước ngọt được coi là “vàng trắng” ở Israel, và được quản lý một cách chặt chẽ hơn bất kỳ nơi nào trên thế giới. Chính phủ đã ban hành bộ luật riêng để đo lường mức tiêu thụ nước, kiểm soát việc khai thác nước ngầm, và ngăn chặn ô nhiễm nguồn nước.
Công nghệ xử lý nước của Israel được xếp vào hàng hiện đại nhất thế giới, với tỷ lệ tái chế nước thải lên tới 75%. Hệ thống tưới nước hoàn hảo đến mức gần như không lãng phí một giọt nước nào. 75% hệ thống nước nông nghiệp của Israel áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, 25% còn lại tưới bằng ống dẫn và vòi phun mưa nhỏ. Israel cũng chính là quốc gia phát minh ra hệ thống tưới nước nhỏ giọt điều khiển bằng máy tính, kết hợp với các thiết bị kiểm soát độ ẩm trong đất. Hệ thống này có thể tính toán chính xác nhu cầu nước của cây trồng, giúp tiết kiệm tối đa nguồn nước.
Israel cũng là quốc gia dẫn đầu thế giới về tái chế nước thải, với hơn 70% lượng nước được tái chế, gấp ba lần quốc gia đứng thứ hai là Tây Ban Nha. Họ đã biến nước thành tài sản, giải quyết được vấn đề thiếu nước, và mở ra một hướng đi mới cho thế giới trong tương lai, khi nguồn tài nguyên nước đang ngày càng suy giảm.
Sự Kết Hợp Giữa Khoa Học và Thực Tiễn
Thành công của Israel còn đến từ sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nông dân. Các công ty công nghệ hàng đầu, như Netafim, không chỉ phát triển các giải pháp tưới tiêu tiên tiến, mà còn sở hữu những đồn điền rộng lớn, nơi các công nghệ mới được thử nghiệm đầu tiên. Các nhà khoa học luôn gần gũi với đồng ruộng, nhiều người trong số họ cũng chính là nông dân hoặc giữ vai trò tư vấn trực tiếp cho nông dân.
Các trung tâm nông nghiệp lớn, thậm chí cả các làng nông nghiệp đều có sự xuất hiện của các phòng nghiên cứu hoặc đại diện của các viện khoa học. Các giống cây mới hay các nghiên cứu mới về hệ thống nhà kính trước hết sẽ được thí nghiệm, sau đó sẽ áp dụng thử nghiệm với một số hộ nông dân nhỏ, bằng nguồn vốn hỗ trợ của hệ thống tài chính hoặc từ chính quỹ của viện nghiên cứu, trước khi triển khai thương mại đại trà.
Nuôi Cá Trên Sa Mạc
Một điều kỳ diệu khác của Israel là khả năng nuôi cá trên sa mạc. Họ đã ứng dụng khoa học vào sản xuất với tỷ lệ 95% là khoa học, và chỉ 5% là sức lao động của con người. Các kỹ sư của Israel đã chế tạo ra những thiết bị cho phép nuôi cá ở bất cứ đâu trên trái đất, kể cả sa mạc khô cằn. Từ đó, họ sản xuất ra 20.000 tấn cá mỗi năm, với doanh thu 70 triệu USD.
Để có nguồn nước cung cấp cho các trang trại cá, các kỹ sư đã khoan sâu vào lòng sa mạc tới 800 mét, và tìm ra nguồn nước ấm và mặn. Thay vì từ bỏ, họ đã chuyển sang nuôi cá nước ấm, như cá chép, rô phi, chấm cỏ, cá đối đầu dẹp và cá vược. Nước sẽ được bơm vào các hồ chứa và tuần hoàn theo một chu kỳ khép kín. Các chất thải và nước sẽ được tái sử dụng lại 99%, từ bể cá có thể được tận dụng để làm chất dinh dưỡng cho cây trồng.
Chăn Nuôi Bò Sữa Công Nghệ Cao
Trong lĩnh vực chăn nuôi bò sữa, công ty Afimilk đã mang lại cho Israel thương hiệu độc tôn, đặc biệt là ở khu vực Châu Á. Công nghệ của Afimilk giúp người nông dân kiểm soát được chất lượng sữa, lượng dinh dưỡng, tình trạng sức khỏe của bò, và nhu cầu chăm sóc của từng con. Hệ thống giám sát thời gian thực đã giúp người nông dân duy trì chất lượng và sản lượng, đồng thời đáp ứng những nhu cầu cơ bản của đàn bò sữa.
Tại trang trại nuôi bò sữa của Kibbutz Masabi Z, bò được huấn luyện rất kỹ, cứ đến giờ là tự tìm đường về chạm để cho sữa, mà không cần người dẫn dắt. Người ta gọi những con bò này là “bò có giáo dục”.
Tinh Thần Doanh Nhân Sáng Tạo
Israel có tỷ lệ doanh nhân bình quân đầu người cao hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Các doanh nhân nối tiếp ở Israel coi trọng việc tạo ra giá trị mới hơn là kiếm tiền. Họ không bao giờ ngừng liên kết những ý tưởng mới vào doanh nghiệp mới, và coi trọng cuộc hành trình của mình hơn là cái đích. Họ sẵn sàng thất bại để học hỏi, và không ngại thay đổi để hướng về phía trước.
Văn hóa tranh luận và đặt câu hỏi “tại sao” đã giúp Israel tìm ra những người lãnh đạo giỏi nhất. Tại đây, sinh viên đại học nói chuyện với giảng viên, nhân viên thách thức ông chủ, binh lính chất vấn sĩ quan chỉ huy, thư ký sửa lưng các bộ trưởng. Đây không phải là sự cả gan, mà là một điều hết sức bình thường.
Trong quân đội, mức độ trao quyền hạn vượt cấp đã làm lãnh đạo các quốc gia ngạc nhiên. Giá trị của binh lính không phụ thuộc vào quân hàm, mà được quyết định bởi năng lực của họ. Bí quyết lãnh đạo là niềm tin của binh lính đối với chỉ huy.
Tinh thần chiến đấu của người Israel không chỉ được thể hiện trên chiến trường, mà còn thấm đẫm vào công việc kinh doanh của họ. Họ kiên trì thuyết phục, cải tiến và chứng minh, không lùi bước trước khó khăn. Khi thất bại, họ được trao cơ hội làm lại, và tỷ lệ thành công của họ sẽ tăng lên.
Mô Hình Kinh Tế Kibbutz Độc Đáo
Mô hình kinh tế Kibbutz được hình thành từ những năm 1960, và tới nay vẫn còn duy trì hiệu quả. Đây là mô hình tổ chức nông công nghiệp nông thôn độc nhất vô nhị trên thế giới, chỉ có tại Israel. Các thành viên của gia đình xã viên được cung cấp miễn phí hai bữa ăn sáng và trưa tại một bếp ăn tập thể, bữa tối các gia đình tổ chức ăn ở nhà.
Các Kibbutz đều có các cánh đồng trồng cây nông nghiệp, trại chăn nuôi gia súc, các nhà máy chế biến sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp nhẹ. Việc giặt rũ của mỗi gia đình được phụ trách bởi một tổ giặt rũ. Các xã viên không cần mua ô tô, vì các Kibbutz luôn có sẵn khoảng 60 ô tô các loại. Các chi phí về xăng, sửa chữa đều do Kibbutz chi trả. Kibbutz còn xây dựng và cấp nhà miễn phí cho các gia đình xã viên.
Kết Luận
Israel, một đất nước nhỏ bé với những điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, đã vươn lên trở thành một cường quốc nông nghiệp và công nghệ nhờ vào sự cần cù, sáng tạo, và tinh thần không bao giờ bỏ cuộc. Họ đã biến sa mạc thành vườn địa đàng, và chứng minh rằng con người có thể vượt qua mọi giới hạn khi có đủ ý chí và quyết tâm. Câu chuyện thành công của Israel là một bài học quý giá cho tất cả chúng ta, về việc không ngừng học hỏi, đổi mới, và dám đương đầu với những thách thức.
Hãy cùng Kênh Những lời dạy cổ xưa tiếp tục khám phá những câu chuyện ý nghĩa khác, để tìm thấy những bài học sâu sắc và giá trị cho cuộc sống của chúng ta.