Chào mừng quý vị đến với chuyên mục “Những lời dạy cổ xưa”, nơi chúng ta cùng nhau khám phá những trí tuệ vượt thời gian, giúp soi sáng hành trình tâm linh và cuộc sống. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về một chủ đề vô cùng quan trọng: cách làm chủ cảm xúc, thoát khỏi tiêu cực và tìm thấy sự an yên trong tâm hồn. Những lời dạy này không chỉ là triết lý suông mà còn là những bài học thực tiễn, có thể áp dụng vào đời sống hàng ngày để xây dựng một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa hơn.
Hiệu Ứng Ngựa Hoang: Bài Học Về Sự Chi Phối Của Cảm Xúc
Kênh “Những lời dạy cổ xưa” xin gửi đến quý vị một khái niệm thú vị trong tâm lý học, đó là “hiệu ứng ngựa hoang”. Hiện tượng này lý giải rằng, điều thực sự đánh bại chúng ta không phải là những sự kiện xảy ra trong cuộc sống, mà chính là cảm xúc tiêu cực phát sinh từ những sự kiện đó. Hãy hình dung một con ngựa hoang bị rơi hút máu bám vào chân. Dù con ngựa có cố gắng chạy nhanh hay giận dữ đến đâu, nó cũng không thể thoát khỏi sự bám víu đó. Thậm chí, nhiều con ngựa còn bị dằn vặt đến chết. Tuy nhiên, các nhà động vật học đã chỉ ra rằng, lượng máu mà rơi hút không đủ để giết ngựa. Nguyên nhân thực sự khiến chúng chết là do sự tức giận, hoảng loạn khiến chúng chạy đến kiệt sức.
Trong cuộc sống thường ngày, chúng ta cũng thường xuyên bị “hiệu ứng ngựa hoang” chi phối. Một cuộc cãi vã nhỏ với người thân vào buổi sáng có thể khiến tâm trạng bạn tồi tệ cả ngày. Bạn có thể cáu gắt với đồng nghiệp, xung đột với khách hàng và kết thúc một ngày mà không đạt được thành quả gì. Do đó, việc nhận biết và làm chủ cảm xúc là vô cùng quan trọng. Chúng ta cần học cách phân biệt xem vấn đề nằm ở chính sự việc hay ở cảm xúc của bản thân.
Động Cảm Lực: Chìa Khóa Để Quản Lý Cảm Xúc
Để quản lý cảm xúc hiệu quả, “Những lời dạy cổ xưa” khuyên bạn hãy trau dồi “động cảm lực”. Động cảm lực là khả năng không quá nhạy cảm với mọi chuyện, không vội vàng đưa ra phán xét. Trong thời đại thông tin bùng nổ, chúng ta thường phải tiếp nhận quá nhiều tin tức phức tạp. Sự nhạy cảm quá mức có thể khiến chúng ta bị đánh lừa, trở nên cảm tính và dễ dàng bị chi phối bởi cảm xúc. Vì vậy, hãy học cách giản lược, chậm lại một chút để nhìn nhận vấn đề một cách thấu đáo hơn.
Động cảm lực không phải là một điều tự nhiên mà có, nó là một kỹ năng cần được rèn luyện và trau dồi. Trong cuộc sống, chúng ta không thể lúc nào cũng hiểu rõ mọi chuyện, nhưng đừng để cảm xúc chi phối bạn. Thực tế, những sự việc bên ngoài không thể đè bẹp chúng ta, mà chính cảm xúc tiêu cực mới có sức mạnh hủy diệt.
90 Giây Của Cảm Xúc: Nhận Biết Và Làm Chủ
“Những lời dạy cổ xưa” nhấn mạnh rằng, thời gian tồn tại của một cảm xúc chỉ là 90 giây. Trong vòng 90 giây này, cảm xúc có thể chi phối chúng ta một cách mạnh mẽ, nhưng nếu sau 90 giây, cảm xúc vẫn còn, thì đó là do chúng ta đã chọn kéo dài nó. Khi cảm xúc tiêu cực ập đến, nếu chúng ta không nhận ra và chìm đắm trong nó, thì cảm xúc đó có thể kéo dài thêm vài phút, thậm chí nửa giờ. Nhiều người thích đưa ra quyết định khi cảm xúc dâng trào, nhưng đây thường là những quyết định sai lầm.
Do đó, khi cảm xúc tiêu cực xuất hiện, hãy cố gắng giữ bình tĩnh, không hành động, không đưa ra quyết định, nói ít và suy nghĩ ít. Bạn không cần thiết phải giải thích với mọi người về con người thật của mình. Hãy là chính mình và đừng để những người không cần thiết làm bạn sinh ra những cảm xúc không cần thiết.
Sức Mạnh Của Sự Im Lặng Và Buông Bỏ
Trong cuộc sống, chúng ta sẽ luôn gặp những người không hài lòng với chúng ta hoặc nói những điều khó nghe. Lúc này, bạn cần có động cảm lực, nghe xong rồi bỏ qua, không để tâm. Cứ ăn uống, nghỉ ngơi như bình thường mà không bị ảnh hưởng. “Những lời dạy cổ xưa” cũng khuyên chúng ta nên ít giải thích. Nếu điều đó không ảnh hưởng đến lợi ích của mình, thậm chí khi có người nói sai sự thật sau lưng, cũng không cần mất thời gian để chỉnh sửa. Bởi vì những người tin tưởng bạn tự nhiên sẽ tin tưởng, còn những người không tin thì bạn có giải thích bao nhiêu cũng vô ích.
Hãy học cách buông bỏ những điều không cần thiết, không để chúng chi phối cảm xúc của mình. Đừng để những cảm xúc tiêu cực làm bạn mất đi sự bình yên trong tâm hồn.
Đối Diện Với Khó Khăn Bằng Tâm Thế Tích Cực
“Những lời dạy cổ xưa” kể một câu chuyện về hai người đàn ông gặp sư tử trong rừng. Một người rất bình tĩnh cúi xuống buộc lại dây giày, người kia cảm thấy khó hiểu hỏi tại sao. Người buộc dây giày chỉ nhẹ nhàng trả lời: “Tôi chỉ cần chạy nhanh hơn cậu là được rồi.” Câu chuyện này cho thấy, trước cùng một hoàn cảnh, có người sinh ra cảm xúc tiêu cực, trong khi người khác lại có thể tạo ra cảm xúc tích cực để đối diện với khó khăn.
Những người giỏi thường không để cảm xúc chi phối. Họ chỉ tập trung vào việc giải quyết vấn đề. Nếu không giải quyết được, họ sẽ đổi cách và thử lại. Họ không để cảm xúc làm lệch hướng. Cảm xúc chỉ tạo ra những vấn đề không thể giải quyết được.
Kiểm Soát Cảm Xúc: Lựa Chọn Của Mỗi Người
“Những lời dạy cổ xưa” nhấn mạnh rằng, không ai có thể kiểm soát được cảm xúc của bạn trừ khi bạn không tha thứ cho chính mình. Mỗi người đều có câu chuyện riêng, chỉ là họ đã học cách kiểm soát. Pythagoras từng nói: “Sự tức giận bắt đầu bằng sự ngu ngốc và kết thúc bằng sự hối hận”. Trong cuộc sống, chúng ta thường gặp những chuyện bất bình. Lúc này, bạn phải học cách dùng lý trí để kiểm soát bản thân.
Khi cơn giận hoặc nỗi sợ hãi lấn át bạn, tất cả kiến thức bạn đã học đều trở nên vô ích. Lúc đó, bạn trở lại trạng thái nguyên thủy của một con vật. Nhưng bạn phải nhắc nhở bản thân rằng đừng để mất đi bản năng kiểm soát. Người chọn nổi giận là người chọn bỏ chạy, trốn tránh thay vì giải quyết vấn đề.
Giao Tiếp Không Cảm Xúc: Bí Quyết Hiệu Quả
Trong giao tiếp, có một kỹ thuật cao cấp gọi là “giao tiếp không cảm xúc”. “Những lời dạy cổ xưa” đưa ra ví dụ về một đứa trẻ làm rơi kem và bị mẹ mắng. Thay vì phản ứng bằng cảm xúc tiêu cực, đứa trẻ đã nói: “Mẹ ơi, con biết con sai rồi, nhưng sao mẹ không thể nói chuyện với con một cách bình tĩnh?”. Đây là biểu hiện của cảm xúc ổn định.
Nhiều khi, chúng ta có một sự hiểu lầm rằng nếu thêm cảm xúc vào, người khác sẽ hiểu chúng ta hơn, nhưng không phải vậy. Hãy giữ cho mình sự điềm tĩnh và lý trí trong mọi tình huống.
Tâm Lý Hướng Tới Tương Lai Và Tâm Lý Của Người Sống Sót
“Những lời dạy cổ xưa” chia sẻ hai tâm lý hiệu quả giúp giảm bớt cảm xúc tiêu cực. Thứ nhất là tâm lý hướng tới tương lai. Hãy nhớ lại những chuyện đã từng khiến bạn buồn bã, tức giận. Khi nhìn lại bây giờ, những cảm xúc tiêu cực đó còn lại bao nhiêu? Đó chính là sức mạnh của tâm lý hướng tới tương lai. Dù hiện tại bạn gặp chuyện gì khó chịu, hãy thử đứng từ góc nhìn của tương lai mà suy nghĩ.
Thứ hai là tâm lý của người sống sót. Thay vì tập trung vào 10% khả năng thất bại, hãy nhìn vào 90% khả năng thành công. Dù cùng một sự việc, người có tâm lý khác nhau sẽ nhìn nhận từ góc độ khác nhau và kết quả cũng sẽ khác nhau. Hãy suy nghĩ từ góc nhìn của người sống sót để sống tích cực và hạnh phúc hơn.
Bài Học Từ Đức Phật: Chấp Nhận Và Yêu Thương
“Những lời dạy cổ xưa” kể câu chuyện về Đức Phật bị một chàng trai xúc phạm. Đức Phật không tức giận mà nhẹ nhàng hỏi: “Nếu con mua tặng ai đó một món quà nhưng người đó không nhận thì món quà đó thuộc về ai?” Chàng trai trả lời: “Dĩ nhiên là của con”. Đức Phật mỉm cười và nói: “Điều này cũng giống như sự tức giận của con. Nếu con tức giận với ta mà ta không chấp nhận nó, thì sự tức giận đó sẽ quay trở lại với con.”
Khi căm ghét người khác, chính bạn sẽ trở nên bất hạnh. Khi yêu thương người khác, điều bạn nhận được cũng là tình yêu và hạnh phúc.
Sức Mạnh Của Việc Nhận Ra Sai Lầm
Thực ra, không phải chúng ta không thể kiểm soát cảm xúc mà là do cái giá phải trả chưa đủ lớn. Khi hậu quả của cảm xúc tiêu cực đủ nghiêm trọng, chúng ta sẽ học cách kiểm soát. Con người chỉ học từ sai lầm khi phải chịu mất mát lớn. Hãy nhận thức được những hậu quả tiêu cực mà cảm xúc mang lại để từ đó có động lực kiểm soát chúng.
Suy Nghĩ Nhanh Và Chậm: Hai Hệ Thống Của Não Bộ
“Những lời dạy cổ xưa” trích dẫn từ cuốn sách “Suy nghĩ nhanh và chậm”, cho thấy não bộ có hai hệ thống: hệ thống cảm tính, trực quan và dễ bốc đồng, và hệ thống logic, lý trí. Người thành công thường là những người sống vượt qua bản năng tự nhiên, rèn luyện hệ thống lý trí để kiểm soát cảm xúc.
Để kiểm soát cảm xúc tốt hơn, bạn cần hiểu rằng dù là nhân viên hay doanh nhân, bạn không chỉ thuộc về bản thân mình mà còn thuộc về khách hàng và công ty của bạn. Nếu bạn không kiểm soát tốt cảm xúc, điều tốt có thể biến thành điều xấu. Khi bạn hiểu rằng sự tức giận sẽ mang lại tổn thất không thể đền bù được, bạn sẽ học cách kìm nén.
Phương Pháp Xoa Dịu Cơn Giận: Động Tác Gật Đầu
“Những lời dạy cổ xưa” chia sẻ một phương pháp đơn giản giúp xoa dịu cơn giận: gật đầu. Khi bạn gật đầu, mức độ căng thẳng cảm xúc sẽ ngay lập tức giảm xuống và bạn sẽ cảm thấy mọi thứ trở nên dễ chấp nhận hơn.
Tâm Thái Thay Đổi Số Phận: Câu Chuyện Về Người Thương Nhân
“Những lời dạy cổ xưa” kể một câu chuyện về một người thương nhân từ hai bàn tay trắng đã gây dựng sự nghiệp, sau đó mất tất cả và muốn tự tử. Nhưng khi thấy một cô bé cũng đang muốn tự tử vì thất tình, ông đã nhận ra rằng mình có thể bắt đầu lại từ đầu. Tâm thái là cách nhanh nhất để thay đổi số phận. Hãy học cách chấp nhận những mất mát bất ngờ trong cuộc sống. Nếu không thể mỉm cười đối mặt, hãy giữ im lặng. Đừng quá quan tâm đến những điều bạn cho là quan trọng, vì nếu bạn không bận tâm, sẽ không ai có thể làm tổn thương bạn.
Thứ Tha Và Tái Sinh: Bắt Đầu Lại Từ Con Số Không
“Những lời dạy cổ xưa” nhấn mạnh rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng hỗn loạn, nhưng có những người chọn cách hoảng loạn, còn có người chọn sự im lặng. Bạn không cần phải giả vờ rằng mình sống rất tốt, vì chẳng có mấy ai thực sự quan tâm. Chỉ cần sống tốt cuộc đời của mình là đủ. Tiền mất có thể kiếm lại, công việc mất có thể tìm lại, bạn bè mất có thể kết giao lại, tình yêu mất có thể gặp lại. Cuộc đời vốn dĩ là bắt đầu từ con số không, vậy thì tại sao phải sợ bắt đầu lại từ đầu? Nếu trước khi đi ngủ, bạn có thể tha thứ cho tất cả, thì khi thức dậy, bạn sẽ được tái sinh.
Quyền Lựa Chọn Cảm Xúc: Câu Chuyện Về Cậu Bé Mập Mĩm
“Những lời dạy cổ xưa” kể câu chuyện về một cậu bé mập mĩm thường bị bạn bè trêu chọc. Sau một thí nghiệm tâm lý, cậu bé đã hiểu rằng việc tức giận là sự lựa chọn của chính mình, không phải do người khác quyết định. Chúng ta có quyền tức giận, có quyền đau khổ, nhưng đồng thời cũng có quyền sống vui vẻ. Tất cả đều là sự lựa chọn của bạn.
Những Người Kiểm Soát Cảm Xúc: Tự Giác Và Kiên Cường
Những người kiểm soát được cảm xúc của mình thường là những người tự giác rất cao. Họ không có thời gian để buông thả cảm xúc, vì họ biết phân biệt điều gì quan trọng hơn. Thay vì thay đổi người khác, họ chọn thay đổi chính mình. Họ sống có tầm vóc và trừng mực, hiểu rõ thế nào là buông bỏ và tha thứ. Họ không còn tranh chấp những điều nhỏ nhặt nữa mà chỉ mỉm cười bỏ qua.
Sự Hoàn Hảo Trong Tính Cách: Yêu Cầu Bản Thân Thay Vì Người Khác
Tại sao bạn luôn cảm thấy tức giận? Bởi vì bạn quá khắt khe và theo đuổi sự hoàn hảo trong tính cách. Nhưng sự hoàn hảo trong tính cách là khi bạn luôn yêu cầu những tiêu chuẩn đạo đức cao từ bản thân, chứ không phải là thước đo để đánh giá người khác. Những người có sự hoàn hảo trong cảm xúc thường yêu cầu rất khắt khe đối với người khác, nhưng lại không đòi hỏi điều tương tự từ chính mình. Thay vì chỉ trích và cố gắng thay đổi người khác, hãy tập trung vào việc buông bỏ kỳ vọng của chính mình.
Thể Hiện Cảm Xúc Thay Vì Để Cảm Xúc Kiểm Soát
Bạn cần học cách thể hiện sự tức giận thay vì để cơn giận kiểm soát bạn. Hãy thể hiện cảm xúc một cách đúng đắn, thay vì chỉ trút giận một cách mù quáng. Khi cảm xúc ổn định, trí tuệ mới có cơ hội xuất hiện và bộ não mới có thể làm việc hiệu quả. Sự ổn định cảm xúc không phải là không tức giận mà là chỉ thể hiện sự tức giận khi cần thiết.
Năm Câu Nói Từ Góc Nhìn Tâm Lý Học
“Những lời dạy cổ xưa” khuyên bạn hãy ghi nhớ năm câu nói sau:
- Trừ khi bạn cho phép, không ai có thể làm tổn thương bạn.
- Khi bạn cảm thấy đau khổ, hãy thay đổi chính mình thay vì cố gắng thay đổi người khác.
- Cảm xúc của người khác không liên quan đến bạn, đừng quá can thiệp và đừng chịu trách nhiệm cho cảm xúc của người khác.
- Suy nghĩ không đồng nghĩa với sự thật. Khi bạn cảm thấy khó chịu, hãy quan sát cách bạn suy nghĩ.
- Cảm xúc chỉ là tạm thời. Chúng sẽ không tồn tại mãi mãi. Hãy chấp nhận và cảm nhận chúng, chúng sẽ tự nhiên biến mất.
Kết Luận
Những lời dạy cổ xưa về cách làm chủ cảm xúc là hành trang quý giá trên con đường tu dưỡng tâm hồn. Việc nhận biết, kiểm soát và làm chủ cảm xúc không chỉ giúp chúng ta thoát khỏi những tiêu cực, mà còn mở ra cánh cửa dẫn đến một cuộc sống an yên, hạnh phúc và ý nghĩa hơn. Hãy áp dụng những bài học này vào cuộc sống hàng ngày để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Chúng tôi hy vọng rằng, chuyên mục “Những lời dạy cổ xưa” sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng và động lực cho quý vị trên hành trình tìm kiếm sự an lạc trong tâm hồn. Hãy cùng nhau lan tỏa những giá trị tốt đẹp này đến với cộng đồng.