Dù con người đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc khám phá vũ trụ, vẫn còn vô số điều bí ẩn thách thức sự hiểu biết của chúng ta. Những câu hỏi như vật chất tối là gì, bên trong lỗ đen ẩn chứa điều gì, hay vũ trụ sẽ đi về đâu, vẫn đang chờ lời giải đáp. Bài viết này sẽ khám phá 13 bí ẩn vũ trụ khiến các nhà khoa học đau đầu nhất, từ những thành phần cấu tạo vũ trụ đến số phận cuối cùng của nó.
Vũ trụ được tạo thành từ gì?
Chúng ta tự hào về những hiểu biết về hệ Mặt Trời và Ngân Hà, nhưng sự thật là chúng ta mới chỉ khám phá được 5% thành phần cấu tạo nên vũ trụ. 95% còn lại là vật chất tối và năng lượng tối, những thành phần bí ẩn mà chúng ta không thể nhìn thấy hay tương tác trực tiếp. Vật chất tối chiếm khoảng 27% vũ trụ, trong khi năng lượng tối chiếm 68%. Năng lượng tối được cho là nguyên nhân khiến vũ trụ giãn nở ngày càng nhanh. Bản chất của vật chất tối và năng lượng tối vẫn là một trong những bí ẩn lớn nhất của khoa học hiện đại.
Liệu chúng ta có cô đơn trong vũ trụ?
Câu hỏi về sự tồn tại của sự sống ngoài Trái Đất luôn là một bí ẩn lớn, khơi gợi trí tò mò và khao khát khám phá của con người. Với hàng tỷ thiên hà và vô số hành tinh, khả năng tồn tại sự sống ở những nơi khác là hoàn toàn có thể. Trong nhiều thập kỷ, con người đã nỗ lực tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất thông qua các tàu vũ trụ, kính thiên văn tiên tiến. Tuy nhiên, đến nay chúng ta vẫn chưa tìm thấy bằng chứng xác thực nào. Năm 2010, một nhóm nhà khoa học đã phát sóng tín hiệu radio ra vũ trụ, mang theo thông tin về vị trí của Trái Đất và lời chào bằng ngôn ngữ nhị phân, với hy vọng sẽ nhận được tín hiệu hồi đáp từ một nền văn minh ngoài hành tinh.
Bí ẩn bên trong lỗ đen
Lỗ đen là những vùng không gian có lực hấp dẫn cực mạnh, đến mức không gì, kể cả ánh sáng, có thể thoát ra. Chúng hình thành từ sự sụp đổ của các ngôi sao khổng lồ. Bên trong lỗ đen ẩn chứa những bí ẩn mà con người vẫn chưa thể giải mã hoàn toàn. Theo quan niệm truyền thống, hố đen nghiền nát mọi thứ thành một điểm kỳ dị. Một số giả thuyết cho rằng hố đen có thể là cổng không gian dẫn đến một vũ trụ khác, hoặc lưu trữ vật chất trong một vùng tối trước khi giải phóng chúng ra ngoài trong tương lai xa.
Nguồn gốc của tia vũ trụ năng lượng cao
Tia vũ trụ là dòng hạt tốc độ cao bay trong không gian và đôi khi va chạm với Trái Đất. Tia vũ trụ năng lượng thấp thường đến từ Mặt Trời, nhưng nguồn gốc của tia vũ trụ năng lượng cao vẫn là một bí ẩn. Việc xác định nguồn gốc của chúng rất khó khăn vì chúng bị ảnh hưởng bởi từ trường trong không gian liên sao.
Bí ẩn xung sóng vô tuyến nhanh (FRB)
FRB là những đợt bùng phát năng lượng ngắn ngủi từ vũ trụ sâu thẳm. Nguồn gốc của FRB vẫn là một bí ẩn. Một số giả thuyết cho rằng chúng có thể cùng nguồn gốc với tia vũ trụ, xuất phát từ các sự kiện năng lượng cao như sao neutron hoặc hố đen, hoặc từ những sự kiện hiếm gặp khó lặp lại.
Mặt trăng từng có từ trường
Các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng cho thấy Mặt Trăng từng có từ trường khoảng 4,5 tỷ năm trước. Từ trường này đã biến mất do góc giữa lớp vỏ và lõi Mặt Trăng bị thu hẹp. Hiện nay, chỉ một số phần trên bề mặt Mặt Trăng là có từ trường. Nguyên nhân tạo ra sự khác biệt này vẫn chưa được giải thích.
Sự mất cân bằng giữa vật chất và phản vật chất
Vật chất và phản vật chất là hai dạng vật chất đối nghịch. Khi va chạm, chúng sẽ triệt tiêu lẫn nhau. Vụ nổ Big Bang được cho là tạo ra số lượng hai loại hạt bằng nhau, nhưng hiện nay vũ trụ chỉ chứa vật chất. Điều gì đã xảy ra với phản vật chất vẫn là một câu hỏi lớn.
Bong bóng Fermi
Bong bóng Fermi là hai cấu trúc khổng lồ phát ra tia gamma và tia X, xuất phát từ trung tâm Ngân Hà và kéo dài tới 20.000 năm ánh sáng. Bong bóng này được phát hiện vào năm 2010, nhưng nguồn gốc và nguyên nhân hình thành vẫn còn là bí ẩn.
Thiên hà hình chữ nhật
Thiên hà LEDA 074886, cách Trái Đất 70 triệu năm ánh sáng, có hình dạng chữ nhật kỳ lạ, khác biệt hoàn toàn so với các thiên hà khác. Giả thuyết cho rằng hình dạng này có thể do sự va chạm của hai thiên hà xoắn ốc, nhưng thời điểm va chạm và nguyên nhân cụ thể vẫn là bí ẩn.
Xung của sao xung
Sao xung là các sao neutron quay nhanh, phát ra chùm bức xạ điện từ như trùm sáng hải đăng. Sao xung được phát hiện đầu tiên vào năm 1967, nhưng tại sao chúng phát xung và tại sao chúng ngừng phát xung một cách không liên tục vẫn còn là một ẩn số.
Vận mệnh của vũ trụ
Vũ trụ sẽ kết thúc như thế nào vẫn chưa có kết luận chính xác. Một số giả thuyết được đưa ra: vũ trụ sẽ đạt đến trạng thái cân bằng nhiệt, hoặc co lại do lực hấp dẫn (Big Crunch), hoặc tiếp tục giãn nở đến vô tận. Vận mệnh của vũ trụ vẫn là một câu hỏi mở.
Những bí ẩn này cho thấy rằng, dù đã đạt được nhiều tiến bộ, chúng ta vẫn còn rất nhiều điều phải khám phá về vũ trụ. Các nhà khoa học sẽ tiếp tục nỗ lực không ngừng nghỉ để tìm ra lời giải đáp cho những câu hỏi hóc búa này, mở ra những cánh cửa mới cho sự hiểu biết của nhân loại.